ملي شدن صنعت نفت ايران

---

از سال‏هاي اوليه حفر چاه نفت ايران، چشم طمع بيگانگان به دنبال استثمار منابع زيرزميني کشور بوده و آنان در هر فرصتي به گرفتن امتيازهاي گوناگون نفتي اقدام مي‏کردند. پس از لغو امتياز نفتي دارسي بين ايران و انگلستان، قرارداد الحاقي گس - گلشاييان به منظور کشف و استخراج نفت توسط شرکت‏هاي نفتي انگليسي منعقد گرديد. اين قرارداد را جهت تصويب به مجلس بردند که با مخالفت عده‏اي از نمايندگان مجلس و علماء به ويژه آيت‏اللَّه کاشاني و مردم روبرو شد. پافشاري‏هاي سپهبد رزم‏آرا نخست وزير پهلوي، اين لايحه را بار ديگر به مجلس برد و او که تصويب آن را مشکل يافت، قصد کودتا نمود. اما يک روز قبل از اجراي کودتا، توسط خليل طهماسبي از گروه فداييان اسلام ترور شد. به دستور آيت‏اللَّه کاشاني مردم به اين قرارداد اعتراض کرده و خواهان ملي شدن نفت ايران شدند. سرانجام با به وجود آمدن آن وضعيت، مجلس به ملي شدن صنعت نفت ايران، رأي مثبت داد و در 29 اسفند 1329 مقرر شد که کليه عمليات اکتشاف، استخراج و بهره‏برداري نفت در دست دولت قرار گيرد.